استادیار گروه فلسفه علم پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
چکیده
در مورد موضع گادامر دربارة علوم طبیعی چند انتقاد جدی صورت گرفته است. نخست آنکه برداشت او از علوم طبیعی پوزیتویستی است. دوم آنکه تصویری که از علم ارائه میکند، کاریکاتورگونه است و به کار امروز ما نمیآید و سوم آنکه گادامر به سرشت هرمنوتیکی علوم طبیعی بیتوجهی کرده است. در این مقاله تلاش خواهد شد نشان داده شود که این انتقادها، برآمده از تمرکز صرف بر کتاب حقیقت و روش و ناآگاهی از رویکرد گادامر به علوم طبیعی متأثر از بحران علم هوسرلی است. در این مقاله نویسنده میکوشد با مدّاقّه در مجموعۀ آثار گادامر بازسازیای از نگاه گادامر به علوم طبیعی به دست دهد. پس در گام نخست به رویکرد گادامر به علوم طبیعی دربارة شکاف زیستجهان و جهان علمی میپردازد. در گام دوم با برجستهکردن سرشت هرمنوتیکی علوم طبیعی، پیوند آن را با زیستجهان نشان میدهد؛ به بیان دیگر، در گام نخست افتراق و در گام دوم امتزاج این دو امر را نشان میدهد تا سرانجام به این نتیجهگیری برسد که زیستجهان بر جهان علم اولویت دارد و علم باید بتواند در زیستجهان جایگاه خود را بیابد. در پایان با ذکر انتقادهایی به نگاه گادامر، افق هرمنوتیک علوم طبیعی نمایان خواهد شد.
آیتالهی، حمیدرضا و مهدی معینزاده؛ «مسامهت گادامر در فلسفۀ علوم انسانی»؛ فصلنامة علمی پژوهشی حکمت و فلسفه، ش1، 1392.
پالمر، ریچارد؛ علم هرمنوتیک؛ ترجمة محمدسعید حنایی کاشانی؛ تهران: نشر هرمس، مهد، 1377.
ساکالوفسکی، رابرت؛ درآمدی بر پدیدارشناسی؛ ترجمة محمدرضا قربانی؛ تهران: گام نو، 1395.
کاجی، حسین؛ فلسفة تکنولوژی دون آیدی: پاسخی به دترمینیسم تکنولوژیک؛ تهران: انتشارات هرمس، 1392.
گادامر، هانس گئورگ؛ همگانیت مسئلۀ هرمنوتیک در هرمنوتیک مدرن؛ ترجمة بابک احمدی و همکاران؛ تهران: نشر مرکز، 1379.
_____؛ زبان به مثابۀ میانجی تجربۀ هرمنوتیکی، در هرمنوتیک مدرن؛ ترجمة بابک احمدی و همکاران؛ تهران: نشر مرکز، 1379.
ولف. ه، آندر پدرسون و ا. ر. روزنبرگ؛ درآمدی بر فلسفۀ طب؛ ترجمة همایون مصلحی؛ تهران: طرح نو، 1380.
Bernstein, R; "Beyond Objectivism and Relativism";University of Pennsylvania Press, pp.9-168, 1983.
Beyer, C; "Edmund Husserl";In Stanford Encyclopedia of Philosophy, 2007.
Blau, A; "The Irrelevance of (Straussian) Hermeneutics, in Winfried Schrder (ed)"; Reading between the lines – LeoStraussandthehistoryofearlymodernphilosophy. Berlin/Boston: Walter de Gruyter GmbH, pp.29-56, 2015.
Crease, R. P; “Hermeneutics and the natural sciences: Introduction";ManandWorld30, pp.259–270, 1997.
Gadamer, H. G; ReasonintheScientificAge; MIT press, 1982.
______; TruthandMethod; second rev. edn., trans. By Weinsheimer, J and Marshall, D.G; New York: Crossroad, 1989.
______; TheEnigmaofHealth;Stanford: Stanford University Press, 1996.
Inwood, M; TheHeideggerDictionary; Oxford: Blackwell Publisher, 1999.
Kelly, M; “Hermeneutics and Science: Why Hermeneutics is not Anti-Science”; TheSouthernJournalofPhilosophy, 25:4, pp. 481-500, 1987.
Kuhn, T. S; ThestructureofScientificRevolution; Chicago: The University of Chicago Press, 1970.
Weinsheimer, J;Gadamer’shermeneutics: A reading of truth and method; New Haven and London: Yale University Press, 1985.