استادیار گروه مبانی معرفتی دانش کلام پژوهشگاه قرآن و حدیث
چکیده
نمابرداری برجستهساختن یک یا چند مفهوم از میان مفاهیم یک حوزه شناختی و بررسی رابطه آن با حوزه شناختی و مفاهیم همحوزه آن است. حوزه شناختی شک در میان معرفتشناسان، لغتدانان، منطقیان و مفسران غالباً حوزه معرفت شمرده شده است؛ اما از دیدگاه قرآن حوزه شناختی شک را باید حوزه تردید شامل تردید معرفتشناختی و تردید اعتقادی دانست. به همین دلیل قرآن شک را در دو جهت تردید معرفتشناختی و تردید در اعتقاد به کار برده است. نمابرداری واژگانی شک در قرآن نشان میدهد دستکم در سیزده آیه، شک به حوزه ایمان تعلق دارد و تنها دو آیه را میتوان به نحوی به حوزه معرفت نسبت داد. بدین ترتیب بر اساس نظریه نمابرداری واژگانی، قرآن شک را در تردید اعتقادی نما کرده است و با بررسی رابطه شک با حوزه شناختی آن مشخص میشود که قرآن شک را به معنای عدم تسلیم ناشی از تردید اعتقادی در نظر گرفته است.