مقایسه انتقادی مدل‌های فرهنگی و مدل‌های آرمانی در علوم شناختی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مردم شناسی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری رشته مردم‌شناسی دانشگاه تهران

چکیده

در علوم شناختی این پیش‌فرض پایه‌ای حاکم است که دانش ذهنی اساساً دانشی دایرة‌المعارفی است که به واسطه بدن‌مندی با جهان بیرون در ارتباط می‌باشد؛ ازاین‏رو ذهن فاقد سازه‌های ذاتی برای تولید معناست و تنها ابزاری است که به جهان اطراف و تجربیات‌ ما معنا می‌بخشد. به این ترتیب است که در علوم شناختی فرایند معناسازی از طریق ذهن، مسئله‌ای مهم تلقی می‌شود و در همین راستا، برخی از رشته‌های علوم شناختی، مانند زبان‌شناسی و انسان‌شناسی شناختی، برای فهم این فرایند ابزار تحلیلی مختلفی را ابداع کرده‌اند. این مقاله به کمک بررسی انطباقی این ابزار تحلیلی بر آن است با معرفی مزایا و محدودیت‌های هر یک از این ابزار، درنهایت نشان دهد که چگونه زبان‌شناسی شناختی برای درک فرایند ساخت معنا در ذهن، به بافت‌مندی معنا در سپهر اجتماعی- فرهنگی زبان بی‌توجه بوده است و چه راه حلی برای رهایی از این مخمصه وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. اردبیلی، لیلا؛ درآمدی بر انسان‌شناسی شناختی؛ تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، 1394.
  2. روشن، بلقیس و لیلا اردبیلی؛ مقدمه‌ای بر معناشناسی شناختی؛ تهران: انتشارات علم، 1391.
  3. قائمی‌نیا، علیرضا؛ معناشناسی شناختی قرآن؛ تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1390.
  4. Barcelona, A.; “Metonymic inferencing and second language acquisition”; AILA Review, Vol. 23, 2010, pp.134–154.
  5. Clausner, Timothy C. and William Croft; “Domains and image schemas”; Cognitive Linguistics, Vol. 10, 1999, pp.1-31.
  6. Croft, W.; “The role of domains in the interpretation of metaphors and metonymies”; Cognitive Linguistics, Vol. 4, 1993, pp.335–370.
  7. Croft, W. & Cruse, D. A.; Cognitive linguistics; Cambridge: Cambridge University Press, 2004.
  8. D’Andrade, R. G. & Strauss, C. (Eds.); Human Motives and Cultural Models; Cambridge: Cambridge University Press, 1992.
  9. Damasio, A. R.; Descartes’ Error: Emotion, Reason, and the Human Brain; New York: Grosset & Putnam, 1994.
  10. D'Andrade, Roy G.; “Cultural meaning systems”; In Culture Theory: Essays on Mind, Self and Emotion, ed. R. A. Shweder & R LeVine; Cambridge: Cambridge University Press, 1984. pp.88-119.
  11. Deignan, A.; ”Metaphorical expression and culture: An indirect link”; Metaphor and Symbol;Vol. 18, 2003, pp.255–271.
  12. Fillmore, Ch.; “The case for case”; In Universals in Linguistic Theory, eds. E. Bach and R. Harms; New York: Holt, Reinhart & Winston, 1968, pp.1–81.
  13. _____; “An alternative to checklist theories of meaning”; Proceedings of the First Annual Meeting of the Berkeley Linguistics Society; Amsterdam: North Holland, 1975, pp.123–31.
  14. _____; “Scenes-and-frames semantics”; In ‌‌Linguistic Structures Processing, ed. A. Zampolli; Amsterdam: North Holland, 1977, pp.55–82.
  15. _____; “Frame semantics”, In Linguistic  Morning Calm, ed. Linguistic Society of Korea; Seoul: Hanshin Publishing, 1982, pp.111–37.
  16. _____; “Frames and the semantics of understanding”; Quaderni di Semantica, Vol. 6, 1985, pp.222–54.
  17. Geeraerts, D. and Stefan Grondelaers; “Looking back at anger: Cultural traditions and metaphorical patterns”; In Language and the Construal of the World, ed. John Taylor and Robert E. MacLaury;  Berlin/ New York: Mouton deGruyter, 1995, pp.153-180.
  18. Geeraerts, D.; Diachronic Prototype Semantics: A Contribution to Historical Lexicology; Oxford: Clarendon Press, 1997.
  19. Goodenough, W. H.; “Cultural anthropology and linguistics”; Report of the Seventh annual Round Table on Linguistics and Language Study, ed. Chapter in Garvin, P.; Georgetown University Monograph Series on Language and Linguistics, Vol.9, Washington, DC: Georgetown University, 1957, pp. 174-167.
  20. Harder, P.; Meaning in Mind and Society: A Functional Contribution to the Social Turn in Cognitive Linguistics; Berlin/ New York: De Gruyter Mouton, 2010.
  21. Holland, D. & Eisenhardt, M.; Educated in Romance: Women, Achievement, and College Culture; Chicago: University of Chicago Press, 1990.
  22. Holland, D. & Quinn, N. (Eds.); Cultural Models in Language  and Thought; Cambridge: Cambridge University Press, 1987.
  23. Johnson, M.; The Body in the Mind: The Bodily Basis of Meaning, Imagination and Reason; Chicago: Chicago University Press, 1987.
  24. Kövecses, Z.; Metaphor and emotion: Language, culture, and body in human feeling; Cambridge: Cambridge University Press, 2000.
  25. _____; Metaphor in culture: Universality and variation; Cambridge: Cambridge University Press, 2005.
  26. _____; Language, culture, and mind: A practical introduction; Oxford: Oxford University Press, 2006.
  27. _____; ”Metaphor, culture, and discourse: The pressure of coherence” In Metaphor and discourse, ed. A. Mulsolff & J. Zinken; London: Palgrave Macmillan, 2009, pp.11–24.
  28. _____; “:American friendship and the scope of metaphor”; Cognitive Linguistics, Vol. 6 , 1995, PP.315-346.
  29. _____; “Language, figurative thought, and cross-cultural comparison”; Metaphor and Symbol, Vol. 18 , 2003, pp. 311-320.
  30. Kristiansen, Gitte and Dirk Geeraerts (eds.) “Contexts of use in Cognitive Sociolinguistics”; Special Issue, The Journal of Pragmatics, 2013, Vol. 52, PP.1-104.
  31. Kristiansen, G. and René Dirven; Cognitive Sociolinguistics: Language Variation, Cultural Models, Social Systems; Berlin/New York: Mouton deGruyter, 2008.
  32. Lakoff, G. and Mark Johnson; Metaphors We Live; Chicago: Chicago University Press, 1980
  33. Lakoff, G.; Women, Fire and Dangerous Things: What Categories Reveal About the Mind; Chicago: University of Chicago Press, 1987.
  34. Lakoff, G., & Kövecses, Z.; “The cognitive model of anger inherent in American English”; In Cultural models in language and thought,  ed. D. Holland & N. Quinn; Cambridge: Cambridge University Press, 1987, pp.195–221
  35. Langacker, R. W.; ”Culture, cognition, and grammar”; In Language contact and language conflict, ed. M. Pütz; Amsterdam: John Benjamins, 1994, pp.25–53.
  36. Langacker, R.; “Foundations of Cognitive Grammar”; Stanford, Vol.I; CA: Stanford University Press, 1987.
  37. Laurence, S. and Eric Margolis; “Concepts and cognitive science”; In Concepts: Core Readings eds.  E. Margolis and S. Laurence; Cambridge, MA: MIT Press, 1999, pp.3–81.
  38. Lévi-Strauss, C.; The Savage Mind; London: Weidenfeld and Nicolson, 1962.
  39. Quinn, N.; “How to reconstruct schemas people share, from what they say”; In Finding culture in talk: A collection of methods, ed. Quinn, N.; New York: Palgrave MacMillan, 2005, pp.35-81
  40. Rosch, E. and Caroline Mervis; “Family resemblances: studies in the internal structure of categories”; Cognitive Psychology, Vol.7, 1975, pp.573–605.
  41. Rosch, E.; “Principles of categorization”, In Concepts: Core Readings,  eds. E. Margolis and S. Laurence; Concepts: Core Readings. Cambridge, MA: MIT Press, 1999, pp.189–206.
  42. Rosch, E. ([1978]) ‘Principles of categorization’; in E. Margolis and S. Laurence (eds); Concepts: Core Readings; Cambridge, MA: MIT Press, 1999, pp.189–206.
  43. Rosch, E.; “Cognitive representations of semantic categories”; Journal of Experimental Psychology: General, Vol. 104, 1975,  pp.192–233.
  44. Rosch, E.; “Human categorization”; In Studies in Cross-linguistic Psychology; ed. N. Warren; London: Academic Press, 1977, pp.1–49.
  45. Searle, J.; Speech Acts: An Essay in the Philosophy of Language; Cambridge: Cambridge University Press, 1969.
  46. Shore, B.; Culture in Mind: Cognition, Culture, and the Problem of Meaning; Oxford: Oxford University Press, 1996.
  47. Synnott, A.; The Body Social: Symbolism, Self, and Society; London and New York: Routledge, 1993.
  48. Strauss, C., & Quinn, N.; A Cognitive Theory of Cultural Meaning; New York: Cambridge University Press, 1997.
  49. White, L. A.; The Science of Culture; New York: Grove Press, 1949.
  50. Yu, N.; From body to meaning in culture; Amsterdam: John Benjamins, 2009.
ذهن
دوره 18، شماره 71
مهر 1396
صفحه 117-141

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار