مبانی معناشناختی تعین معنای متن از دیدگاه جان سرل و شهید صدر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

2 دانشگاه معارف اسلامی قم

3 دانشگاه تهران

چکیده

تعین معنای متن یکی از مسائل مهم فلسفه زبان معاصر است. هرمنوتیک فلسفی در پاسخ به این مسئله، قائل به عدم تعین معنای متن شده است. عدم تعین معنای متن هسته مرکزی معناشناسی‌های جدید و حاکی از نوعی عدم قطعیت در فلسفه معاصر است. این مقاله می‌کوشد تا این مسئله را به دو سنت فلسفه تحلیلی زبان متعارف به نمایندگی جان سرل و علم اصول فقه به نمایندگی شهید سید محمد باقر صدر عرضه کند. جان سرل، با تکیه بر مبانی همچون: افعال گفتاری، حیث التفاتی فردی و حیث التفاتی جمعی و مبتنی بر قواعد قوام بخش اجتماعی معنای متن را متعین می‌داند. از سوی دیگر شهید صدر نیز با تکیه بر مبانی همچون: قرن اکید و تعین دورنی معنا، تعین استعمالی معنا، تعین مبتنی بر ظهور معنا، تعین سیستمی و اجتماعی معنا، معنای حاصله از متن را متعین می‌داند. از این رو در این مقاله کوشیده‌ایم ضمن مقایسه دیدگاه این دو فیلسوف معاصر، نقاط اشتراک و افتراق معناشناختی دو متفکر را مورد بررسی قرار داده و راه را برای شکل‌گیری دانش‌های میان رشته‌ای میان فلسفه تحلیلی و علم اصول فقه بگشاییم.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. آخوند خراسانی، محمدکاظم؛ کفایة الاصول؛ قم: مؤسسه آل البیت، 1409ق.
  2. امام خمینی، سیدروح‎الله؛ مناهج الوصول الی علم الاصول؛ ج1، قم: مؤسسه تنظیم و نظر آثار امام خمینی€، 1422ق.
  3. خوئی، ابوالقاسم؛ مصباح الاصول؛ ج3، قـم: مؤسسـۀ احیـاء آثار السید الخویی، 1422ق.
  4. انصاری، مرتضی؛ فرائد الاصول؛ قم: مجمع الفکر الاسلامی، 1428ق.
  5. صدر، سیدمحمدباقر؛ بحوث فی علم الأصول؛ تقریر حسن عبدالساتر؛ لبنان: الدار الإسلامیة، 1417ق، الف.
  6. ـــــ؛ بارقه‌ها؛ قم: پژوهشگاه علمى تخصصى شهید صدر، دار الصدر،1393.
  7. ـــــ؛ بحوث فی علم الاصول؛ تقریر سیدمحمود هاشمی شاهرودی؛ قم: مؤسسة دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت ‰، 1417ق، ب‏.
  8. ـــــ؛ مباحث الأصول؛ تقریر کاظم حسینى حائرى؛ قم: دار البشیر، 1430ق.
  9. ـــــ؛ محاضرات فی علم أصول الفقه؛ تقریر محمد صدر؛ قم: مؤسسة المنتظر لإحیاء تراث آل الصدر، 1433ق.
  10. ـــــ؛ موسوعة الإمام الشهید السید محمد باقر الصدر؛ قم:‏ پژوهشگاه علمى تخصصى شهید صدر، دار الصدر، 1434ق.
  11. عبداللهی، محمدعلی؛ «روش اثبات مدعیات زبانی در علم اصول و فلسفه تحلیلی»، نقد و نظر؛ ش37 ـ 38، 1384، ص175.
  12. علی اکبریان، حسنعلی؛ قاعده عدالت در فقه امامیه: گفت‏وگو با جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه؛ قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، 1386.
  13. محقق داماد، مصطفی؛ قواعد فقه بخش مدنی؛ تهران: مرکز نشر اسلامی، 1383.
  14. میرزای قمی، ابوالقاسم؛ قوانین الاصول؛ تهران: مکتبة العلمیة الاسلامیة، 1378ق.
  15. نائینی، محمدحسین؛ فوائد الاصول؛ ج1، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1376.
  16. Byron D. Tapley; Statistical Orbit Determination; 2004.
  17. Crompton, T. R; Determination of Organic Compounds in Natural and Treated Waters; 2000.
  18. Gadamer, Hans-Georg; Philosophical Hermeneutics; Translated and Edited by David E. Linge; University of California Press, 1976.
  19. _____; Truth and method; Ranslation revised by Joel Weinsheimer and Donald G. Marshall; Bloomsbury Academic, 2013.
  20. Sander Gorog; Identification and Determination of Impurities in Drugs, 2000.
  21. Searle, John R; Intentionality: An Essay in the Philosophy of Mind; Cambridge University Press, 1983.
  22. Searle, John R; Speech Acts; Cambridge University Press ,1969
  23. Stouffer, E. B; A Geometrical Determination of the Canonical Quadric of Wilczynski, 1932.

 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار