بررسی انتقادی نگره علم‌شناختی تفکیکی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه علمی منطق فهم دین، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

چکیده

 
مباحث علم­ شناختی در ادبیات تفکیکی جایگاه درخور اهمیتی دارد. در این نگرش دیدگاه‌های ویژه­ای دربارة چیستی علم، رابطة آن با نفس، ارزش علم و چگونگی به‌دست‌آوردن آن وجود دارد. این دیدگاه‌ها می­تواند نقش چشمگیری در منطق فهم دین، معرفت‌شناسی دینی و علوم و معارف اسلامی ‌در پی داشته باشد. مقالة پیش‌ رو بر آن است مهم‌ترین مسائل مطرح‌شده در این مبحث را بررسی و داوری کند. برایند پژوهش آن است که ادعای تفکیکیان در مباینت علم و نفس نادرست و دلایل آن مخدوش است و به سنجش­ناپذیری معرفت می­ انجامد.


 

کلیدواژه‌ها


  1. قرآن کریم.

    1. اصفهانی، میرزا مهدی؛ ابواب الهدی؛ تحقیق حسن جمشیدی؛ چ1، قم: مؤسسة بوستان کتاب، 1385.
    2. تهرانی، جواد؛ عارف و صوفی چه می­گویند؟؛ چ8، تهران: بنیاد بعثت، 1369.
    3. حکیمی، محمدرضا؛ اجتهاد و تقلید در فلسفه؛ چ4،‌ قم: دلیل ما، 1383.
    4. _____؛ مکتب تفکیک؛ چ1، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1375.
    5. حلبی، حاج شیخ محمود واعظ؛ تقریرات؛ ج1، نسخة خطی، مشهد: کتابخانة آستان قدس رضوی، [بی‌تا].
    6. خسروپناه، عبدالحسین؛ جریان‌شناسی فکری ایران معاصر؛ چ4، قم: تعلیم و تربیت اسلامی، 1391.
    7. رازی، فخرالدین؛ المباحث المشرقیة؛ بیروت: دار الکتب العربی، 1410ق.
    8. سجادى، سیدجعفر؛ فرهنگ اصطلاحات فلسفى ملاصدرا؛ چ1، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، 1379.
    9. سیدان، سیدجعفر؛ میزان شناخت؛ چ1، مشهد: پیام طوس، 1381.

    10.  شاکرین، حمیدرضا؛ «مادیت نفس در نگرة تفکیکی، بررسی و نقد»؛ فصلنامة علمی‌- پژوهشی کلام اسلامی، ش101، بهار 1396، ص33-57.
    11.  صدرالدین شیرازی، محمد (صدرالمتألهین)؛ الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة؛ ج3، ط3، بیروت: دار احیاء التراث العربی، 1981م.
    12.  طباطبائی، سیدمحمدحسین؛ المیزان فی تفسیر القرآن؛ ج‏12، چ5، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعة مدرسین حوزة علمیة قم، 1417ق.
    13.  _____؛ نهایة الحکمة؛ قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعة مدرسین حوزة علمیة قم، 1416ق.
    14.  فعالی، محمدتقی؛ معرفتشناسی دینی و معاصر؛ قم: زلال کوثر، 1380.
    15.  قزوینی، شیخ مجتبی؛ بیان الفرقان؛ ج1، مشهد: عبدالله واعظ یزدی، شرکت چاپخانة خراسان، 1370ق.
    16.  مروارید، میرزا حسنعلی؛ تنبیهات حول المبدأ والمعاد؛ چ3، مشهد: آستان قدس رضوی، 1391.
    17.  ملکی میانجی، محمدباقر؛ توحید الامامیه؛ تحقیق مؤسسة معارف اهل‌البیت:؛ چ1، قم: نشر معارف اهل‌‌البیت:، 1395.