2
دانشیار گروه فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه خوارزمی
3
استادیار گروه فلسفه تعلیموتربیت دانشگاه خوارزمی
چکیده
گیلبرت رایل میان معرفت گزارهای (Knowing that) و معرفت مهارتی (Knowing How) تمایز قائل شده است. او بر خلاف سنت فلسفی موجود نه تنها عقیدهای به برتری معرفت گزارهای نسبت به معرفت مهارتی ندارد، بلکه معتقد است معرفت مهارتی دارای تقدم و اولویت است. عقیده به برتری و تقدم هر کدام از این دو شکل از معرفت نسبت به دیگری، دو طیف خردگرایی و ضدخردگرایی رادیکال را شکل بخشیده است. هدف این مقاله تحلیل و نقد نگرشهای خردگرایی رادیکال و ضدخردگرایی ملایم و رادیکال و ارائه الگوی جدیدی با عنوان خردگرایی ملایم است. روش بهکارگرفتهشده در این مقاله رویکرد تحلیل زبان عادی رایل است؛ لذا برای ایضاح مطلب به توصیف مفاهیم خردگرایی و ضدخردگرایی در نسبت میان معرفت گزارهای و معرفت مهارتی از یک سو و معرفت مهارتی و توانایی از سوی دیگر پرداخته شده است. در الگوی خردگرایی ملایم، معرفت گزارهای مستقل از معرفت مهارتی بوده، معرفت مهارتی لزوماً مستلزم توانایی نیست. این طرح جدید نشاندهنده آن است که میتوان در عین باور به تمایز و عدم تقلیل میان این دو نوع معرفت، از نقش بنیادین معرفت گزارهای برای دستیافتن به معرفت مهارتی مناسب سخن گفت که در آن، معرفت گزارهای نه به شکل صریح، بلکه به گونهای ضمنی و تدریجی در شکلبخشیدن به معرفت مهارتی حضور خواهد داشت.
Bengson, John & Moffett, Marc, A.; “Two Conception of Mind and Action: Knowing How and the Philosophical Theory of Intelligence”; in Knowing How Essay on Knowledge Mind and Action, edited by Bengson, John & Moffett, Marc, Oxford, 2011.
Fantal, Jeremy; “Knowing-How and Knowing-That”; in Philosophy Compass, Vol.3, 2008, pp.451-470.
Hetherington, Stephen; “How to Know (that Knowledge-that is Knowledge-how)” in S. Hetherington (Ed.)Epistemology Futures, (pp.71–94), Oxford: Oxford University Press, 2006.
Hornsby, Jenifer; “Ryle’s Knowing-How and Knowing How to Act”; in Knowing How Essays on Knowledge, Mind and Action, Edited by Bengson John & Moffett Marca. A. Oxford Press. 2011.
Roland, Jane; “On Knowing How and Knowing That”; The Philosophical Review, 67(3) , 1958, pp.379–388.
Rosefeldt, T.; “Is Knowing-how Simply a Case of Knowing-that”; Philosophical Investigations, 27(4) , 2004, pp.370-379.
Ryle, Gilbert; “Knowing How and Knowing That”; in Collected Essays 1929-1968, Routledge. 2009 (1971).
_____; “The Concept of Mind”; Routledge, 2009 (1949).
Sax, Greg; “Having Know-How: Intellect, Action, and Recent Work on Ryle’s Distinction between Knowledge-How and Knowledge-That”; Pacific Philosophical Quarterly, Vol.91, 2010, pp.507-530.
Stanley, Jason; Know How; Oxford. 2011.
Stanley, Jason & Williamson Timothy; “Knowing How”; The Journal of Philosophy, 98( 8, pp.411-444) , 2001